Przedszkole- dokumenty

• • • PROCEDURA PRZYPROWADZANIA I ODBIERANIA DZIECI
    • PODSTAWA PROGRAMOWA WYCHOWANIA PRZEDSZKOLNEGO
    • RAMOWY ROZKŁAD DNIA
    • KODEKS PRZEDSZKOLAKA
    • PROCEDURY POSTĘPOWANIA Z DZIECKIEM PRZEJAWIAJĄCYM ZACHOWANIA AGRESYWNE W PRZEDSZKOLU

• • • • PROCEDURY POSTĘPOWANIA Z DZIECKIEM PRZEJAWIAJĄCYM ZACHOWANIA AGRESYWNE W PRZEDSZKOLU

      • PODSTAWA PRAWNA

        1. Ustawa z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo Oświatowe (Dz. U. z 2025 r. poz. 1043 i 1160);
        2. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 grudnia 2002 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach (Dz.U. z 2020 r., poz. 1166);
        3. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 9 sierpnia 2017 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach
           i  placówkach (Dz. U. z 2023 r. poz. 1798).

        I. CELE PROCEDURY

        1. Usprawnienie i zwiększenie skuteczności oddziaływań wychowawczych przedszkola w sytuacjach trudnych;
        2. Zapobieganie powtarzaniu się zachowań niepożądanych;
        3. Ustalenie zasad reagowania na zachowania niepożądane;
        4. Wypracowanie metod współpracy ze środowiskiem rodzinnym dziecka przejawiającego agresywne zachowania.

        II. DEFINICJA AGRESJI

        „Agresja to każde zamierzone działanie w formie otwartej lub symbolicznej, mające na celu  wyrządzenia komuś lub czemuś szkody, straty lub bólu.” (Ranschburg 1985, s. 77)

        III. FORMY DZIECIĘCEJ AGRESJI

        1. Agresja werbalna – polega na konfrontacji słownej związanej z wyzwiskami, a także z obwinianiem, skarżeniem, lamentowaniem. Są to także: kłótnie, obraźliwe słowa, prowokowanie.
        2. Agresja fizyczna – polega na ataku fizycznym bądź obronie. Jej przyczyną często bywa konflikt
           o zabawkę lub pomysł na zabawę. Przejawia się zarówno biciem, kopaniem, szczypaniem, gryzieniem, jak i wyrywaniem sobie zabawki, popychaniem, rzucaniem i niszczeniem przedmiotów.
        3. Agresja pośrednia (cicha) – występuje wtedy, gdy dziecko wyłącza się z komunikacji, świadomie ignoruje i wyraża przesadnie brak zainteresowania innymi dziećmi. Sygnalizuje antypatię i broni się przed kontaktem społecznym.
        4. Agresja relacji – może prowadzić do wykluczenia z grupy pewnych osób, przedstawienia siebie
           w lepszym świetle oraz narzucania komuś swojej woli.
        5. Zachowania agresywne dziecka to także:

        1. opór wobec rodzica/nauczyciela;
        2. niszczenie przedmiotów własnych i cudzych;
        3. przesadne żądanie zainteresowania oraz uwagi ze strony innych;
        4. przeszkadzanie innym dzieciom;
        5. wybuchowość;
        6. żądanie natychmiastowego zaspokojenia potrzeb;
        7. krzyki i groźby wobec innych dzieci.

        IV. POSTĘPOWANIE W SYTUACJI WYSTĄPIENIA ZACHOWANIA AGRESYWNEGO U DZIECKA

        1. Nauczyciele, specjaliści, pomoce nauczyciela oraz pozostali pracownicy administracji i obsługi przedszkola zobowiązani są do przeciwstawiania się przejawom agresji ze strony dzieci.
        2. Podejmując interwencję wobec agresywnego dziecka, należy dążyć do zapewnienia bezpieczeństwa i opieki wszystkim wychowankom, a także sobie.
        3. Nauczyciel w takiej sytuacji prosi o pomoc innego  nauczyciela, pomoc nauczyciela lub innego pracownika przedszkola i ustala, kto będzie sprawował opiekę nad grupą, a kto będzie sprawował nadzór nad dzieckiem wykazującym agresywne zachowanie.
        4. Reakcja wobec przejawów agresji powinna być adekwatna do skali zagrożenia powodowanego agresją, jak również do okoliczności zdarzenia, wieku i stopnia rozwoju dziecka.
        5. Wobec agresywnego zachowania reakcja powinna być stanowcza, a przekaz słowny prosty i jasny.
        6. W sytuacji wystąpienia zachowania agresywnego, nauczyciel ma obowiązek zapewnienia bezpieczeństwa pozostałym dzieciom poprzez odizolowanie agresywnego dziecka.
        7. Jeśli istnieje taka konieczność i możliwość, nauczyciel wyprowadza agresywne dziecko z sali
           lub placu zabaw, jednocześnie zapewnia pozostałym dzieciom opiekę dając im poczucie bezpieczeństwa.
        8. W sytuacji braku możliwości odizolowania dziecka agresywnego, dopuszcza się wyprowadzenie pozostałych dzieci z sali zajęć, pod opieką osoby z kadry pedagogicznej lub pomocy nauczyciela.

        V. SCHEMAT POSTĘPOWANIA Z DZIECKIEM AGRESYWNYM:

        1. Podjęcie przez nauczyciela próby wyciszenia zachowania agresywnego następuje poprzez rozmowę z dzieckiem, odwrócenia jego uwagi, zaproszenie do kącika wyciszeń, zaproponowanie innej aktywności.
        2. Jeżeli jest taka możliwość, wychowawca przeprowadza rozmowę z dzieckiem przejawiającym zachowania agresywne mającą na celu opisanie zdarzenia.
        3. Wychowawca, podczas rozmowy opisanej w pkt 2, odwołuje się do kodeksu grupowego w celu ustalenia poprawnego zachowania i stara się ustalić powód wystąpienia zachowania agresywnego u dziecka.
        4. Jeżeli dziecko nie reaguje na polecenia słowne, a jego zachowania zagrażają bezpieczeństwu jego samego, innych dzieci, nauczycieli, pracowników przedszkola lub istnieją realne zagrożenia niszczenia mienia przedszkola, innego dziecka lub pracownika przedszkola, nauczyciel
           ma możliwość przytrzymania dziecka, w celu wyciszenia zachowania i zapewniania bezpieczeństwa otoczenia.

        VI. PROCEDURA POSTĘPOWANIA PO WYSTĄPIENIU AGRESYWNEGO ZACHOWANIA U DZIECKA:

        1. Nauczyciel, wychowawca zawiadamia o zdarzeniu dyrektora oraz rodziców dziecka agresywnego.
        2. Fakt agresywnego zachowania dziecka odnotowuje się w formie pisemnej (notatka służbowa)
           oraz zgłasza bezpośrednio rodzicom odbierającym w danym dniu dziecko z przedszkola.
        3. Osoba podejmująca interwencję, niebędąca wychowawcą grupy, do której uczęszcza wychowanek, informuje o zdarzeniu wychowawcę, sporządza notatkę ze zdarzenia, którą przekazuję do podpisu rodzicom.
        4. Jeżeli wybuch agresji fizycznej powtarza się w ciągu dnia, należy poinformować rodziców o zachowaniu dziecka i prosić o niezwłoczne zabranie dziecka z przedszkola (utrzymujące się nasilone pobudzenie emocjonalne – fizyczne).
        5. Po agresywnym zachowaniu zagrażającym bezpieczeństwu i zdrowiu jego samego, innych dzieci oraz pracowników przedszkola, odbywa się spotkanie wychowawców z rodzicami dziecka,
           na którym zostaje podpisany kontrakt, który jest rodzajem umowy między przedszkolem,
           a rodzicami, w którym zawarte są wskazania do realizacji dla rodziców dziecka oraz opisane metody radzenia sobie z jego agresywnymi zachowaniami.
        6. Rodzice podpisują zgodę na przytrzymywanie dziecka (załącznik nr 1).
        7. Brak zgody opisanej w pkt. 6 jest podstawą do wzywania służb ratowniczych w przypadku kolejnego pojawienia się zachowań agresywnych u dziecka.
        8. W przypadku wystąpienia powtarzających się ataków agresji ze strony dziecka, nauczyciel wychowawca podejmuje współpracę z Poradnią Psychologiczno – Pedagogiczną i w porozumieniu z rodzicami zaleca skierowanie dziecka na diagnozę psychologiczno – pedagogiczną (w sytuacji,
           gdy dziecko nie posiada orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego).
        9. Jeżeli dziecko posiada orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego, rodzic zobowiązany jest
           do kontaktu z lekarzem opiekującym się dzieckiem i ustalenie powodu agresywnego zachowania oraz skutecznej metody wyciszenia agresji dziecka.
        10. W przypadku powtarzających się sytuacji, dyrektor przy udziale nauczycieli przeprowadza rozmowę z rodzicami dziecka przejawiającego zachowania agresywne, z przebiegu której spisana zostaje notatka służbowa, zawierające wskazania do realizacji przez rodziców.
        11. Rodzic jest zobowiązany do wypełniania zaleceń wynikających z diagnozy poradni Psychologiczno – Pedagogicznej, wskazań lekarza specjalisty, współpracy z przedszkolem.
        12. W przypadku kolejnych zachowań agresywnych dziecka i jednocześnie braku efektywnej współpracy z rodzicami, Przedszkole prosi o wsparcie mediatora z Poradni Psychologiczno – Pedagogicznej.
        13. W przypadku braku efektów działań opisanych powyżej, przedszkole kieruje wniosek do Sądu Rodzinnego lub do Ośrodka Pomocy Społecznej o wgląd w sytuację rodzinną dziecka.

        VII. SPOSÓB REALIZACJI PROCEDURY

        1. Umieszczenie treści dokumentu na stronie internetowej przedszkola.
        2. Zapoznanie nauczycieli i specjalistów z treścią procedury.
        3. Zapoznanie rodziców z obowiązującą procedurą.

        VIII. DOKUMENTACJA DO PROCEDURY

        1. Załącznik nr 1.
        2. Załącznik nr. 2

        IX. TRYB DOKONYWANIA ZMIAN W PROCEDURZE

        1. Wszelkich zmian w opracowanej procedurze może dokonywać z własnej inicjatywy lub na wniosek rady pedagogicznej, dyrektor placówki.
        2. Wnioskodawcą zmian może być również Rada Rodziców.
        3. Proponowane zmiany nie mogą być sprzeczne z prawem.
        4. Treść procedur podlega zatwierdzeniu przez Radę Rodziców.

         

         

        Załącznik nr 1 do procedury postępowania z dzieckiem
        przejawiającym zachowania agresywne
        w Przedszkolu w Rudziczce, z dnia 24 października 2025 r.

        Wyrażam zgodę na zastosowanie wobec mojego dziecka

         

        ……………………………………………………………………………………
        ^{(imię i nazwisko dziecka)}

        „Procedury postępowania z dzieckiem przejawiającym zachowania agresywne” w Przedszkolu
        w Rudziczce w przypadku wystąpienia u dziecka zachowań agresywnych zagrażających zdrowiu
        i bezpieczeństwa jego samego, innych dzieci, nauczycieli lub pracowników przedszkola.

        W przypadku wystąpienia powyższych sytuacji, nauczyciele i pracownicy przedszkola mają prawo reagować w następujący sposób:

        1. 1. Polecenie ustne powtórzone w razie potrzeby.
           2. Próba podjęcia wykonania prośby razem z dzieckiem (bycie blisko, wzięcie dziecka za rękę).
           3. Odsunięcie/wyciszenie dziecka w sytuacji problemowej – prośba, by dziecko chwilę odpoczęło, bądź wyprowadzenie z sali i pozostanie poza grupą pod opieką pracownika przedszkola do czasu, gdy dziecko się uspokoi.
           4. Przytrzymanie dziecka np. za rękę.
           5. Przytrzymanie siłą, gdy dane dziecko jest szczególnie agresywne, gdy jest to część napadu złości, zagrażające innym dzieciom.
           6. Pokazanie i zachęcanie do zachowania alternatywnego – w przypadku, gdy dziecko wykazuje niedostosowanie społeczne.

         

         

        --------------------------------------------------------
        ^(data)

         

         

        --------------------------------------------------------          --------------------------------------------------------
        ^{(podpisy rodziców/prawnych opiekunów)}

         

         

        --------------------------------------------------------
        ^{(podpis nauczyciela / dyrektora)}

         

         

        Załącznik nr 2 do procedury postępowania z dzieckiem
        przejawiającym zachowania agresywne
        w Przedszkolu w Rudziczce

         

        INFORMACJA DLA NAUCZYCIELA

        Sposoby zapobiegania dziecięcej agresji:

        1. Rozpoznanie indywidualnych potrzeb dziecka oraz stworzenie warunków umożliwiających
           mu zaspokojenie ich w odpowiednim stopniu;
        2. Stworzenie atmosfery zaufania, akceptacji i bezpieczeństwa;
        3. Dawanie dobrych wzorców do naśladowania;
        4. Ustalenie jasnych zasad i reguł, konsekwentne ich przestrzeganie;
        5. Wzmacnianie zachowań pozytywnych (np. pochwała słowa);
        6. Budowanie wewnętrznego systemu wartości;
        7. Współpraca rodziców/prawnych opiekunów z nauczycielem dziecka;
        8. Stworzenie sytuacji umożliwiającej pozbycie się negatywnych emocji, rozładowanie złości poprzez stosowanie uznawanych metod, jak np.: rysunek terapeutyczny, bajkoterapia, pantomima, ćwiczenia ruchowe, zabawy relaksacyjne z muzyką, ćwiczenia oddechowe.

         

        PRZYKŁADY SPOSOBÓW POZBYWANIA SIĘ I ODREAGOWANIA DZIECIĘCEJ ZŁOŚCI:

        1. Skrzynia/pudełko złości – w środku znajdują się stare gazety, które dziecko może gnieść,
           gdy wpadnie w złość;
        2. Malowanie jaskrawymi kolorami na dużym arkuszu papieru;
        3. Ludzik złości – np. pacynka lub skarpeta z namalowaną twarzą, do której można włożyć rękę
           i opowiedzieć o swoim zdenerwowaniu;
        4. Zorganizowanie w domu/przedszkolu kącika złości – miejsce, w którym dziecko może usiąść
           i wyciszyć się, kiedy odczuwa zdenerwowanie;
        5. Spłukiwanie złości wraz z wodą w toalecie;
        6. Woreczek złości, w którym dziecko może zamknąć negatywne emocje;
        7. Terapia ruchem – wytupywanie złości np. na gazecie, planszy;
        8. Ćwiczenia oddechowe – wydłużanie fazy wydechowej uspokojenie układu nerwowego,
           np. rozdmuchiwanie złości;
        9. Zabawy z kartami emocji – wybranie kart z emocjami towarzyszącymi dziecku, rozmowa, stworzenie opowiadania.

         

         

        --------------------------------------------------------
        ^{(data oraz podpis nauczyciela)}